Türkiye’de Çocukluk Çağı Özel Aşıları Konusunda Ailelerin Tutum, Bilgi ve Davranışlarının Değerlendirilmesi ve Spesifik Özelliklerinin Karşılaştırılması
Araştırma Makalesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10004368Anahtar Kelimeler:
aşı, menenjit, rotavirüs, insan papilloma virüsü (HPV), aile tutumuÖzet
Giriş: Bebeklere yönelik aşı takvimi Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmekte olup, bebeklere yapılması gereken rutin aşılar bulunmaktadır.
Amaç: Bu çalışmada ailelerin aşılama takviminde yer almayan rotavirüs, meningokok ve HPV aşılarına ilişkin tutum, bilgi ve davranışlarını değerlendirmeyi ve bunları sosyodemografik olarak karşılaştırmayı amaçladık.
Yöntem: Bu çalışmada Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Acıbadem Şinasi Can Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'ne getirilen 0-15 yaş arası 150 çocuğun aşı durumları araştırıldı. Ailelerin Sağlık Bakanlığı aşı takviminde yer almayan rotavirüs, meningokok ve HPV aşılarına ilişkin tutum ve bilgi davranışları değerlendirilerek sosyodemografik davranışları kontrol edildi. Annelerden anket yoluyla toplanan veriler betimsel analiz olarak sunulmuştur.
Bulgular: Ümraniye Devlet Hastanesi'ne başvuran annelerin %57,3'ü çocuklarına rotavirüs aşısı yaptırmadı, Acıbadem Hastanesi'ne başvuran annelerin %80'i çocuklarına rotavirüs aşısı yaptırdı. Ümraniye Devlet Hastanesi'ne başvuran annelerin %70,9'u menenjit aşısı yaptırmadığını belirtirken, Acıbadem Hastanesi'ne başvuran annelerin %67,1'i aşı yaptırdığını belirtti (p:0.000).Ümraniye Devlet Hastanesi'ne başvuran annelerin neredeyse yarısı (%49,4) HPV virüsü kelimesini duymadığını belirtirken, Acıbadem Hastanesi'ne başvuran annelerin %79,7'si HPV virüsü kelimesini duyduğunu belirtmiştir (p:0.000).
Sonuç: Bu araştırmanın sonuçlarına bakıldığında özel veya devlet hastanesine başvuran ailelerde sosyo-demografik ve davranışsal farklılıklar olduğu söylenebilir.
Referanslar
Anderson EJ, Daugherty MA, Pickering LK, et al.Protecting the Community Through Child Vaccination. Clin Infect Dis. 2018;67(3):464-471. doi: 10.1093/cid/ciy142
LeClair CE, McConnell KA. Rotavirus. 2023 Jan 2. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): Stat Pearls Publishing; 2023 Jan–. PMID: 32644377.
Ballard SB, Gilman RH. Post-Rotavirus Vaccine Enteropathogen Landscape. Pediatr Rev. 2023;44(3):182-184. doi: 10.1542/pir.2022-005565
Daraghma R, Sapra A. Meningococcal Vaccine. 2023 Jun 21. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): Stat Pearls Publishing; 2023 Jan–. PMID: 31971742.
López-Lacort M, Muñoz-Quiles C, Orrico-Sánchez A. Meningococcal Group B Vaccine (4CMenB) in Children. N Engl J Med. 2023 Jun 1;388(22):2109. doi: 10.1056/NEJMc2303518
Bennett C, Edwards D, Sherman SM, et al. Which interventions improve HPV vaccination uptake and intention in children, adolescents and young adults? An umbrella review. Sex Transm Infect. 2022;98(8):599-607. doi: 10.1136/sextrans-2022-055504
Williamson AL. Recent Developments in Human Papillomavirus (HPV) Vaccinology. Viruses. 2023;15(7):1440. doi: 10.3390/v15071440
O'Connor D. The omics strategy: the use of systems vaccinology to characterize immune responses to childhood immunization. Expert Rev Vaccines. 2022;21(9):1205-1214. doi: 10.1080/14760584.2022.2093193
Halk Sağlığı genel müdürlüğü. Available from: https://hsgm.saglik.gov.tr/dosya/mevzuat/genel_nitelikli_yazilar/asi_db/10._avrupa_asi_haftasi_fe8d0.d. (Accessed date: 27.12.2021).
Hacettepe Üniversitesi. “Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013”, www.hips.hacettepe.edu.tr/TNSA2013/rapor/TNSA_2013_ara_rapor_pdf/ (Erişim Tarihi: 23 Ocak 2018).
Özdemir IN, Kadıoğlu H. Validity and reliability of Turkish version of vaccination confidence scale for parents. Florence Nightingale J Nurs. 2020;28(1):41-8.
Çıklar S, Güner PD. Knowledge, behavior, and attitude of mother‘s about childhood immunization and reasons of vaccination rejection and hes itancy: a study of mixt methodology. Ankara Med J. 2020;20(1):180-95.
Hood N, Flannery B, Gaglani M, et al. Influenza Vaccine Effectiveness Among Children: 2011-2020. Pediatrics. 2023;151(4):e2022059922. doi: 10.1542/peds.2022-059922
Taşar MA, Daller YB. “Ankara’da sosyoekonomik düzeyi düşük olan bölgede kaçırılmış aşı fırsatlarının irdelenmesi”, TAF Preventive Medicine Bulletin. 2015;14(4): 279-283.
Kürtüncü M, Alkan I, Bahadir Ö, et al. Zonguldak‘ın kırsal bir bölge sinde yaşayan çocuklarin aşılanma durumu hakkında annelerin bilgi düzeyleri. Ejovoc. 2017;7(1):8-17.
Kalarikkal SM, Jaishankar GB. Influenza Vaccine. 2023 Mar 30. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan–. PMID: 30725882.
Üzüm Ö, Eliaçık K, Örsdemir HH, et al. Ebeveynlerin aşı yaklaşım larını etkileyen faktörler: bir eğitim araştırma hastanesine ilişkin değer lendirme. J Pediart Infect. 2019;13(3):144-9.
Özyer S, Uzunlar O, Özler S, et al. Aware ness of Turkish female adolescents and young women about HPV and their attitudes towards HPV vaccination. Asian Pac J Cancer Prev. 2013;14(8):4877-81.
Altınel Açoğlu E, Oğuz MM, Şenel S. Ebeveynlerin HPV Aşısı hakkındaki bilgi düzeyleri ve yaklaşımları. Turkish J Pediatr Dis. 2019;13(2):78-82.
Taddio A, McMurtry CM, Logeman C, et al. Prevalence of painandfear as barriers to vaccination in 20. Taddio A, McMurtry CM, Logeman C, et al. Prevalence of pain and fear as barriers to vaccination in children - Systematic review and meta-analysis. Vaccine. 2022;40(52):7526-7537. doi: 10.1016/j.vaccine.2022.10.026
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Acta Medica Ruha
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
