Anne Sütü Alım Süresinin Okul Çağı Çocuklarında Yürütücü İşlevlere ve Bilişsel Düzeye Etkisi

Araştırma Makalesi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8283719

Anahtar Kelimeler:

Anne Sütü,, Yürütücü İşlevler, , Biliş,, Zekâ, , Çocuk ve Ergen.

Özet

Anne sütü bebeğin sağlıklı büyümesi için ihtiyaç duyduğu tüm besinleri içeren doğal bir besindir. İntraüterin son üç ay ve yaşamın ilk 2 yılı beyin gelişiminin zirve yaptığı dönemlerdir. Dokosaheksaenoik Asit (DHA) ve Araşidonik Asit (AA)  beyin gelişiminin zirve yaptığı bu dönemlerde beyin hücrelerinin zarlarında birikir. DHA, özellikle frontal lobun miyelinasyon sürecinde yer alır. Anne sütünde DHA ve AA'nın yanı sıra miyelin sentezi için gerekli olan kolesterol, sfingomyelin, fosfoditilkolin de bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, psikiyatrik yakınması olmayan okul çağındaki çocuklarda sadece anne sütü ile beslenme süresinin bilişsel düzey ve yürütücü işlevler üzerine etkisini değerlendirmektir. Çalışma grubunu 8-13 yaşları arasında herhangi bir tanısı olmayan toplam 71 çocuk oluşturdu. Anne sütü alma sürelerine göre 6 aydan az sadece anne sütü alanlar ile 6 ay ve üzerinde anne sütü alanlar olarak 2 gruba ayrıldı. Çocukların yürütücü işlevleri sırasıyla Stroop Testi ve Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ile değerlendirildi. Yürütücü işlev testleri sonrasında çocuklara WISC-R'nin Genel Bilgi ve Kelime dağarcığını içeren Sözel alt testleri ve WISC-R'nin Resim Tamamlama, Resim Düzenleme gibi Performans alt testleri uygulanmıştır. Çalışmamızda çocukların ruhsal durumlarını taramak için Güçlü Yönler ve Güçlükler Anketi'nin (SDQ) ebeveyn formu kullanılmıştır. Çalışmamızda sadece anne sütü ile beslenme süresinin çocuğun bilişsel düzeyi ve yürütücü işlevleri üzerinde etkisi olmadığını saptadık.

Yazar Biyografisi

Osman Sabuncuoğlu, Marmara University Retired Lecturer İstanbul

Marmara Ünivesitesi Emekli Öğretim Üyesi

Referanslar

Organization WH. Infant and Young Child Feeding: Model Chapter for Textbooks for Medical Students and Allied Health Professionals. World Health Organization; 2009.

Atıcı A, Polat S, Turhan AH. Anne sütü ile beslenme. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci. 2007;3(6):1-5.

Kolb B, Whishaw IQ, Teskey GC, Whishaw IQ, Teskey GC. An Introduction to Brain and Behavior. Worth New York; 2001.

Martinez M. Tissue levels of polyunsaturated fatty acids during early human development. J Pediatr. 1992;120(4):S129-S138.

Deoni S, Dean III D, Joelson S, O’Regan J, Schneider N. Early nutrition influences developmental myelination and cognition in infants and young children. Neuroimage. 2018;178:649-659.

Kafouri S, Kramer M, Leonard G, et al. Breastfeeding and brain structure in adolescence. Int J Epidemiol. 2013;42(1):150-159.

Isaacs EB, Fischl BR, Quinn BT, Chong WK, Gadian DG, Lucas A. Impact of breast milk on intelligence quotient, brain size, and white matter development. Pediatr Res. 2010;67(4):357-362.

Deoni SCL, Dean III DC, Piryatinsky I, et al. Breastfeeding and early white matter development: A cross-sectional study. Neuroimage. 2013;82:77-86.

Grossmann T, Johnson MH. The development of the social brain in human infancy. European Journal of Neuroscience. 2007;25(4):909-919.

Johnson MH. Development of human brain functions. Biol Psychiatry. 2003;54(12):1312-1316.

Gibson-Davis CM, Brooks-Gunn J. Breastfeeding and verbal ability of 3-year-olds in a multicity sample. Pediatrics. 2006;118(5):e1444-e1451.

Stroop JR. Studies of interference in serial verbal reactions. J Exp Psychol Gen. 1992;121(1):15.

Kiliç BG, Koçkar İA, Irak M, Şener Ş, Karakaş S. Stroop testi TBAG formu’nun 6-11 yaş grubu çocuklarda standardizasyon çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 2002;9(2):86-99.

Karakaş S, Erdoğan E, Sak L, et al. Stroop Testi TBAG Formu: Türk kültürüne standardizasyon çalışmaları, güvenirlik ve geçerlik. Klinik Psikiyatri. 1999;2(2):75-88.

Berg EA. A simple objective technique for measuring flexibility in thinking. J Gen Psychol. 1948;39(1):15-22.

Karakas S. Bilnot Bataryasl El Kitabl: Nöropsikolojik Testler Için Arastlrma Ve Gelistirme Çallsmalarl (2. baskl). Ankara: Eryllamaz Ofset. Published online 2006.

Wechsler D. Wechsler Intelligence Scale for Children; manual. Published online 1949.

Savaşır I, Şahin N. Wechsler çocuklar için zeka ölçeği (WISC-R) uygulama kitapçığı. Türk Psikologlar Derneği, Ankara. Published online 1995.

Goodman R. The Strengths and Difficulties Questionnaire: A research note. Child Psychology & Psychiatry & Allied Disciplines, 38 (5), 581–586. Published online 1997.

Güvenir T, Özbek A, Baykara B, Arkar H, Şentürk B, İncekaş S. Güçler ve güçlükler anketi’nin (gga) Türkçe uyarlamasinin psikometrik özellikleri. Turkish Journal of Child and Adolescent Mental Health. 2008;15(2):65-74.

Demographic T. Health Survey. Hacettepe University Institute of population studies. 2014. Turkey Demographic and Health Survey Report. Published online 2018.

Bernard JY, De Agostini M, Forhan A, et al. Breastfeeding duration and cognitive development at 2 and 3 years of age in the EDEN mother–child Cohort. J Pediatr. 2013;163(1):36-42.

Kramer MS, Fombonne E, Igumnov S, et al. Effects of prolonged and exclusive breastfeeding on child behavior and maternal adjustment: evidence from a large, randomized trial. Pediatrics. 2008;121(3):e435-e440.

Horta BL, Loret de Mola C, Victora CG. Breastfeeding and intelligence: a systematic review and meta‐analysis. Acta Paediatr. 2015;104:14-19.

Kramer MS, Aboud F, Mironova E, et al. Breastfeeding and child cognitive development: new evidence from a large randomized trial. Arch Gen Psychiatry. 2008;65(5):578-584.

Yang S, Martin RM, Oken E, et al. Breastfeeding during infancy and neurocognitive function in adolescence: 16-year follow-up of the PROBIT cluster-randomized trial. PLoS Med. 2018;15(4):e1002554.

Der G, Batty GD, Deary IJ. Effect of breast feeding on intelligence in children: prospective study, sibling pairs analysis, and meta-analysis. Bmj. 2006;333(7575):945.

Lopez DA, Foxe JJ, Mao Y, Thompson WK, Martin HJ, Freedman EG. Breastfeeding duration is associated with domain-specific improvements in cognitive performance in 9–10-year-old children. Front Public Health. 2021;9:657422.

Tozzi AE, Bisiacchi P, Tarantino V, et al. Effect of duration of breastfeeding on neuropsychological development at 10 to 12 years of age in a cohort of healthy children. Dev Med Child Neurol. 2012;54(9):843-848.

Yayınlanmış

2023-09-20

Nasıl Atıf Yapılır

Murat, D., & Sabuncuoğlu, O. (2023). Anne Sütü Alım Süresinin Okul Çağı Çocuklarında Yürütücü İşlevlere ve Bilişsel Düzeye Etkisi : Araştırma Makalesi. Acta Medica Ruha, 1(3), 345–355. https://doi.org/10.5281/zenodo.8283719

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri