Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezine Başvuran Hastaların Uyku Kaliteleri ve Uyku Kalitelerini Etkileyen Faktörler

Araştırma Makalesi

Yazarlar

  • Ayten Yılmaz 1University of Health Sciences, Hamidiye Institute of Health Sciences, PhD in Phytotherapy, Istanbul, Türkiye 2Dr, Sakarya Training and Research Hospital, Traditional and Complementary Medicine Center, Sakarya, Türkiye https://orcid.org/0000-0002-6107-0008
  • Ekrem Yılmaz 2Dr, Sakarya Training and Research Hospital, Traditional and Complementary Medicine Center, Sakarya, Türkiye 3Lokman Hekim University, Institute of Health Sciences, PhD in Traditional and Complementary Medicine, Ankara, Türkiye https://orcid.org/0000-0001-9210-2933
  • Serap Çetinkaya Özdemir SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
  • Havva Sert 4Department of Internal Medicine Nursing, Faculty of Health Science, Sakarya University, Türkiye https://orcid.org/0000-0002-1658-6515

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8226389

Anahtar Kelimeler:

Geleneksel ve Tamamlayıcı Tedavi,, Uyku Kalitesi,, Uyku hijyeni.

Özet

Giriş: Literatürde diğer sağlık sorunları nedeniyle geleneksel ve tamamlayıcı tedavi alan hastalarda,  geleneksel ve tamamlayıcı tedavinin uyku sorunlarına etkisini inceleyen çalışmalara rastlanılamamıştır.

Amaç: Bu çalışmanın amacı, çeşitli sağlık sorunları nedeniyle geleneksel ve tamamlayıcı tıp merkezine başvuran hastaların uyku kalitesi ve uyku kalitesini etkileyen faktörleri belirlemektir.

Yöntem: Bu kesitsel çalışmaya geleneksel ve tamamlayıcı tıp merkezine başvuran toplam 314 hasta dahil edildi. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Cumhuriyet Öznel Uyku Kalitesi Ölçeği ve Uyku Hijyeni İndeksi ile toplandı. Çalışma STROBE yönergelerine göre rapor edildi.

Bulgular: Hastaların Cumhuriyet Öznel Uyku Kalitesi Ölçeği ortanca puanının 22 (IQR: 19) ve Uyku Hijyeni İndeksi ortanca puanın ise 25,00 (8,00) olduğu belirlendi. Cinsiyet, gelir düzeyi ve günlük uyku süresinin uyku kalitesini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği saptandı (p<0,05). Bu çalışmada akupunktur tedavisi alan hastaların %42.6’sının, hipnoz tedavisi alan hastaların %37.5’inin, hacamat tedavisi alanların %40.3’ünün, ozon tedavisi alanların %52.4’ünün, mezoterapi hastalarının %42.9’unun ve hirudoterapi hastalarının %47.5’inin önceki zamana kıyasla daha iyi uyudukları belirlendi.

Sonuç: Bu çalışmada, hastaların uyku kalitesi ve hijyenlerinin iyi olduğu görülmüştür. Geleneksel ve tamamlayıcı tedavilerin hastaların uyku kalitesi ve hijyenini geliştirdiği düşünülebilir.

Referanslar

Güneş Z. Role and Strategies of Sleep Hygiene in Promoting Sleep Health. Archives Medical Review Journal. 2018;2:188-198.

Nelson KL, Davis JE, Corbett CF. Sleep Quality: An Evolutionary Concept Analysis. Nurs Forum (Auckl). 2022;57(1):144-151. doi:10.1111/nuf.12659

Humphries RK, Bath DM, Burton NW. Dysfunctional Beliefs, Sleep Hygiene and Sleep Quality in University Students. Health Promotion Journal of Australia. 2022;33(1):162-169. doi:10.1002/hpja.471

Li Y, Feng X, Ren H, et al. Low-dose Ozone Therapy Improves Sleep Quality in Patients with İnsomnia and Coronary Heart Disease by Elevating Serum BDNF and GABA. Bull Exp Biol Med. 2021;170(4):493-498. doi:10.1007/s10517-021-05095-6

Dincer B, İnangil D, İnangil G, Bahçecik N, Ayaz EY, Arslanoğlu A, et al. The Effect of Acupressure on Sleep Quality of Older People: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Explore. 2022;18(6):635-645. doi:10.1016/j.explore.2021.11.010

Chamine I, Atchley R, Oken BS. Hypnosis Intervention Effects on Sleep Outcomes: ASystematic Review. Journal of Clinical Sleep Medicine. 2018;14(2):271-283. doi:10.5664/jcsm.6952

Zhang Y, Ren G, Zhang X. Acupuncture Plus Cupping for Treating İnsomnia in College Students. Journal of Traditional Chinese Medicine. 2010;30(3):185-189.

Richards K, Nagel C, Markie M, Elwell J, Barone C.Use of Complementary and Alternative Therapies to Promote Sleep in Critically İll Patients. Crit Care Nurs Clin North Am. 2003;15(3):329-340. doi:10.1016/s0899-5885(02)00051-5

Gooneratne NS. Complementary and Alternative Medicine for Sleep Disturbances in Older Adults. Clin Geriatr Med. 2008;24(1):121-138. doi:10.1016/j.cger.2007.08.002

Garrigós-Pedrón M, Segura-Ortí E, Gracia-Naya M, La Touche R.Factores Predictores De La Calidad Del Sueño En Pacientes Con Migraña Crónica. Neurología. 2022;37(2):101-109. doi:10.1016/j.nrl.2018.11.004

Sarıçam H. A Scale Development Study: Psychometric Properties of The Cumhuriyet Subjective Sleep Quality Scale. Cumhuriyet Medical Journal. 2022;44(1):44-50. doi:10.7197/cmj.1070438

Mastin DF, Bryson J, Corwyn R. Assessment of Sleep Hygiene Using the Sleep Hygiene İndex. J Behav Med. 2006;29(3):223-227. doi:10.1007/s10865-006-9047-6

Ozdemir PG, Boysan M, Selvi Y, Yildirim A, Yilmaz E. Psychometric Properties of the Turkish Version of the Sleep Hygiene Index in Clinical and Non-Clinical Samples. Compr Psychiatry. 2015;59:135-140. doi:10.1016/j.comppsych.2015.02.001

Sarı ÖY, Üner S, Büyükakkuş B, Bostancı EÖ, Çeliksöz AH, Budak M. Sleep Quality and Some Factors Affecting Sleep Quality in the Students Living in The Residence Hall of a University. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2015;14(2):93-100.

Yin X, Gou M, Xu J, et al. Efficacy and Safety of Acupuncture Treatment on Primary Insomnia: ARandomized Controlled Trial. Sleep Med. 2017;37:193-200. doi:10.1016/j.sleep.2017.02.012

Song B, Luo M, Zhu J. The Efficacy of Acupuncture in Postoperative Sleep Quality: ALiterature Review. Sleep and Breathing. 2021;25(2):571-577. doi:10.1007/s11325-020-02187-x

Wang C, Xu WL, Li GW, et al. Impact of Acupuncture on Sleep and Comorbid Symptoms for Chronic Insomnia: A Randomized Clinical Trial. Nat Sci Sleep. 2021;13(September):1807-1822. doi:10.2147/NSS.S326762

Becker PM. Hypnosis in the Management of Sleep Disorders. Sleep Med Clin. 2015;10(1):85-92. doi:10.1016/j.jsmc.2014.11.003

Priebe JA, Utpadel-Fischler D, Toellev TR. Less Pain, Better Sleep? The Effect of a Multidisciplinary Back Pain App on Sleep Quality in İndividuals Suffering from Back Pain – A Secondary Analysis of App User Data. J Pain Res. 2020;13:1121-1128. doi:10.2147/JPR.S232792

Küçük MÖ, Yaman O. Medical Leech Therapy (Hirudotherapy). Journal of Biotechnology and Strategic Health Research. 2019;3(special issue):29-46. doi:10.34084/bshr.576663

Loeser J, Layer B, Plata C, Perrar KM, Hucho T, Kulbida R.Hirudotherapy Attenuates Arthritic Painin Patients with Various Chronic Pain Syndromes: A Retrospective Analysis. J Integr Med. 2020;18(5):425-433. doi:10.1016/j.joim.2020.07.003

Jong C, Ilyenko L, Kholodova I, et al. A Comparative Randomized Controlled Clinical Trial on the Effectiveness, Safety, and Tolerability of A Homeopathic Medicinal Product in Children with Sleep Disorders and Restlessness. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2016;56(4):1-11. doi:10.1155/2016/9539030

Ernst E. Homeopathy for Insomnia and Sleep-Related Disorders: A Systematic Review of Randomised Controlled Trials. Focus on Alternative and Complementary Therapies. 2011;16(3):195-199. doi:10.1111/j.2042-7166.2011.01083.x

Bahammam AS, Al-Khairy OK, Al-Taweel AA. Sleep Habits and Patterns Among Medical Students. Neurosciences. 2005;10(2):159-162.

Suen LKP, Ellis Hon LK, Tam WWS. Association Between Sleep Behavior and Sleep-Related Factors Among University Students in Hong Kong. Chronobiol Int. 2008;25(5):760-775. doi:10.1080/07420520802397186

Brick CA, Seely DL, Palermo TM. Association between Sleep Hygiene and Sleep Quality in Medical Students. Behavioral Sleep Medicine. 2010;8(2):113-121. doi:10.1080/15402001003622925

Karakaş SA, Gönültaş N, Okanli A. The Quality of Sleep of Nurses Who Works Shift Workers. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;4(1):17-26.

Ayvaz İ, Save D, Karavuş M,ve ark. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Uyku Hijyeni ve Kalitesinin Araştırılması.In: 5th International Congress on Public Health. 2021.

Albqoor MA, Shaheen AM. Sleep Quality, Sleep Latency, And Sleep Duration: A National Comparative Study of University Students İn Jordan. Sleep Breath. 2021;25(2):1147-1154. doi:10.1007/s11325-020-02188-w

Deniz Doğan S, Arslan S, Aydıngülü N, Koparan H, Gülşen M. Vardiya Sistemiyle Çalışan Hemşirelerin Uyku Kaliteleri. Cukurova Medical Journal. 2019;44(4):1196-1202. doi:10.17826/cumj.511429

Eyüpoğlu A, Ünlüoğlu İ, Bilgin M, Bilge U.Evaluation of Sleep Quality and Factors Affecting Sleep Quality of Research Assistant Doctors At Eskişehir Osmangazi University Medical Faculty. Osmangazi Journal of Medicine. 2018:304-314.

Kabeloğlu V, Gül G. Investigation of Sleep Quality and Associated Social Psychological Factors during The Covıd-19 Outbreak. Journal of Turkish Sleep Medicine. 2021;8(2):97-104.

Gökçe S, Mert H. Examination of Heart Failure Patient’s Sleep Quality and Relating Factors. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2015;12(2):113-120.

Shriane AE, Ferguson SA, Jay SM, Vincent GE.Sleep Hygiene in Shift Workers: A Systematic Literature Review. Sleep Med Rev. 2020;53:101336. doi:10.1016/j.smrv.2020.101336

Aydın H, Yetkin S. Kognitif Nörobilimler. Nobel Tıp Kitabevleri; 2008.

Aysan E, Karaköse S, Zaybak A, İsmailoğlu EG. Üniversite Öğrencilerinde Uyku Kalitesi ve Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014;7(3):193-198.

Yayınlanmış

2023-09-20

Nasıl Atıf Yapılır

Yılmaz, A., Yılmaz, E., Çetinkaya Özdemir, S., & Sert, H. (2023). Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezine Başvuran Hastaların Uyku Kaliteleri ve Uyku Kalitelerini Etkileyen Faktörler: Araştırma Makalesi. Acta Medica Ruha, 1(3), 262–273. https://doi.org/10.5281/zenodo.8226389

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri